BIRIKTIRUVCHI TO‘QIMA DISPLAZIYASI BILAN OG‘RIGAN BOLALARDA REABILITATSION TEXNOLOGIYALARNING INDIVIDUAL YONDASHUV ASOSIDA TANLANISHI
Abstract
iriktiruvchi to‘qima displaziyasi (BTD) irsiy-morfogenetik tabiatga ega bo‘lgan, ko‘p tizimli klinik belgilar bilan tavsiflanadigan patologiya sifatida tobora kengroq o‘rganilmoqda. Mazkur nospesifik sindrom bola organizmida kollagen, elastin va boshqa biriktiruvchi to‘qima elementlarining strukturaviy va funksional buzilishlariga olib kelib, yurak-qon tomir, nafas, ovqat hazm qilish hamda mushak-skelet tizimlarida keng ko‘lamli disfunktsiyalarni yuzaga keltiradi. Ayniqsa, bolalik davrida ushbu holatning erta tashxislanmasligi va davolashning kechiktirilishi hayot sifatining pasayishiga, jismoniy faollikning cheklanishiga va ijtimoiy moslashuvning buzilishiga sabab bo‘ladi.BTDli bolalarni tiklashga qaratilgan reabilitatsion choralar bugungi kunda tibbiyotning eng muhim yo‘nalishlaridan biri sanaladi.
References
1. Анисимова, Н.В. Современные подходы к реабилитации детей с дисплазией соединительной ткани // Вопросы современной педиатрии. – 2020. – Т. 19, №5. – С. 53–57.
2. Yıldız, N., Topuz, O., Gungen, B., & Sarsan, A. Effectiveness of individualized physiotherapy in children with joint hypermobility syndrome. Journal of Pediatric Rehabilitation Medicine, 2021; 14(2): 125–132.
3. Мамедова, А.М. Индивидуализированный подход в комплексной реабилитации детей с синдромом дисплазии соединительной ткани // Российский педиатрический журнал. – 2021. – №4. – С. 22–25.
4. Peterson, C., & Kline, A. Connective tissue disorders in pediatric rehabilitation: A review of therapeutic strategies. Pediatric Physical Therapy, 2022; 34(1): 15–21.
5. O‘zbekiston Respublikasi Sog‘liqni saqlash vazirligi. Bola salomatligi va rivojlanishini monitoring qilish bo‘yicha klinik yo‘riqnomalar.Toshkent: 2023. – 64 b.
6. Dubowitz, V., & Mercuri, E. Muscle disorders in children: A practical approach to diagnosis and management. 3rd ed. – Elsevier, 2020. – 400 p.
7. Волкова, И.А., Корнеева, О.Н. Использование игровых технологий в реабилитации детей младшего возраста с нарушениями двигательной функции // Практическая медицина. – 2021. – №11(71). – С. 48–52.
8. World Health Organization. International Classification of Functioning, Disability and Health – Children & Youth Version (ICF-CY). – Geneva: WHO Press, 2007.
9. Valiyeva M.B. (2024). Zamonaviy reabilitatsion yondashuvlarning biriktiruvchi to'qima displaziyasi bilan og'rigan bolalarning hayot sifatiga ta’siri. “Реабилитация: Замонавий Ёндашувлар, Муаммолар, Истиқболлар” mavzusidagi xalqaro ilmiy-amaliy anjuman to’plami, 25-26-oktabr 2024 yil, Urganch, O‘zbekiston.
10. Binns, T., & Shepherd, R. Customized therapy in pediatric rehabilitation: Focus on connective tissue laxity. Archives of Rehabilitation Research and Clinical Translation, 2023; 5(3): 100145.
11. Сергеева, Л.А. Дифференцированный подход к реабилитации детей с нарушениями соединительной ткани // Медицинская реабилитация. – 2022. – №2(26). – С. 61–66.
12. American Academy of Pediatrics. Clinical Report on the Evaluation and Management of Joint Hypermobility in Children. Pediatrics, 2022; 149(1): e2021055025.
13. Kuzmina, O.A., & Ivanova, L.Yu. Применение физических факторов в педиатрической реабилитации при синдроме дисплазии соединительной ткани // Педиатрия. Журнал им. Г.Н. Сперанского. – 2020. – №5. – С. 37–41.
14. Valiyeva M.B., Sobirova G.N., Rahimova K.E. (2025). Biriktiruvchi to‘qima displaziyasi bilan og‘rigan bolalarda zamonaviy reabilitatsiya va jismoniy faollikning ahamiyati. “Universal journal of medical and natural sciences”, 2025 yil, yanvar.