BARQAROR ENERGIYA ISHLAB CHIQARISH: QUYOSH GELIOSTATLARINING GIBRID GAZ TURBINASI ISHLASHIGA TA’SIRI

Abstract

Quyosh energiyasi hozirda ko'plab mamlakatlar tomonidan keng e'tirof etilgan energiya manbai hisoblanadi. Vaqt o'tishi bilan xalqaro miqyosda ikki asosiy quyosh texnologiyasi paydo bo'ldi: quyosh fotovoltaikasi va quyosh issiqlik energiyasi. Quyosh fotovoltaikasida quyosh nuri to'g'ridan-to'g'ri elektr energiyasiga aylantiriladi. Ammo, ingichka qatlamli quyosh fotovoltaikasidagi yutuqlarga qaramay, tez o'zgaruvchi ob-havo sharoitlarining boshqarib bo'lmaydigan va juda o'zgaruvchan tabiati tufayli ular hali ham pastroq elektr energiyasi ishlab chiqarishni ko'rsatmoqda. Boshqa tomondan, quyosh issiqlik energiyasi issiqlik elektr stansiyalarida elektr energiyasini ishlab chiqarish uchun quyosh issiqligidan foydalanadi. Ammo, bu turdagi energiya ishlab chiqarish ham shunga o'xshash muammolarga duch kelmoqda. Yuqori sig‘imli issiqlik saqlashning yo‘qligi uning o‘ziga xos oldindan aytib bo‘lmaydiganligi va o‘zgaruvchanligiga hissa qo‘shadi. Yaqin yillarda O‘zbekistonda quyosh issiqlik energetikasi sanoati gibridizatsiya va issiqlik energiyasini saqlashning noyob afzalliklaridan foydalanishni ustuvor vazifa qilib qo‘yishi kerak. Xarajatlarning pasayishi va qayta tiklanadigan energiyalardan foydalanishning ortib borishi bilan, quyosh issiqlik elektr stansiyalari uzatiladigan quvvatni ta'minlash qobiliyatiga ega bo'lib, ularni asosan qayta tiklanadigan manbalar tomonidan quvvatlanadigan kelajak energetika tarmog'ida muhim rol o'ynashga moslashtiradi.