INGLIZ VA O‘ZBEK TILLARIDA OBYEKTIV VA SUBYEKTIV MODALLIK
Buxoro davlat universiteti professori, filologiya fanlari doktori B.S.Jamilova taqrizi ostida
Keywords:
kognitiv tilshunoslik, madaniyat, modal paradigma, modal sillogistika, mantiqiy imkoniyat, modallik modeli, natural falsafa, funksional modallik.Abstract
Modallik kategoriyasining ilk bor ingliz va o'zbek ertaklari misolida qiyoslab o'rganilishi tilshunoslik ilmi oldida turgan dolzarb vazifalardan sanaladi. Modallik kategoriyasini qiyoslashda tillararo lingvomadaniy farqlar yorqin ifodalanadi. Modalik milliy obrazlar yaʼni turli xalqlarning madaniy konseptlari bilan chambarchas bog'liq bo'ladi. Shuningdek modallik kategoriyasining jihatlarini aniqlash barobarida har birining lingvokognitiv hamda lingvomadaniy xususiyatlarni ochib berish tilshunoslik ravnaqiga keng yoʻl ochadi. Mazkur maqolada fikrning voqelikka bo'lgan munosabatlarining turli xil koʻrinishlarini ifodalovchi funksional- semantik kategoriya bo'lgan modallikning o'ziga xosliklari, ingliz va o'zbek ertaklari matnida modallik kategoriyasining ifodalanish xususiyatlari, modallik kategoriyasining rivojlanishida til va madaniyatning o'rni, kognitiv tilshunoslik haqida qarashlar, ingliz va o'zbek ertaklaridagi milliy-madaniy oʻxshashliklar va differensial belgilar ochib berilgan.
References
Bikel' M. M. Linguistic means of expression of motivation and their stylistic meaning (based on the material of the German language)), extended abstract of Doctor’s thesis, Leningrad, 1968, 17 p
Brunot F. La pensée et la langue: Methode, principe et plan d'une théorie nouvelle du langage appliquée au français. — P.: Masson, 1965. — 982 p.
Boimirzaeva S. Matn modalligi (Text modality), Tashkent: Fan, 2010, 151 p.
Ёқубов Ж.А. Модаллик категориясининг мантиқ ва тилда ифодаланишининг семантик хусусиятлари. — Т.: Фан, 2005. — 224 б.
Jo‘rayeva M.M. Fransuz va o‘zbek ertaklarida modallik kategoriyasining lingvokognitiv, milliy-madaniy xususiyatlari. – T.:Fan, 2016. – 198 b.
