JISMONIY TARBIYA VA SPORTDA GENDER TENGLIK

Authors

  • R.X.Kadirov Osiyo Xalqaro Universiteti Jismoniy madaniyat kafedrasi professori Author

Keywords:

Jismoniy tarbiya, jismoniy madaniyat, sport, salomatlik, jamiyatdagi gender tenglik, ta'lim

Abstract

Gender, sinf, rang, etnik kelib chiqish, dini e'tiqod, siyosiy qarashlar, madaniyat, jismoniy nogironlik, yosh kabi ko'plab omillar o'rtasidagi aloqalarning bir taqdimoti sifatida, makro darajada sport, mikro darajada esa jismoniy tarbiya darsi jamiyatdagi hukmron bo'lgan qadriyatlarning qayta ishlab chiqarilishi va avloddan-avlodga o'tishi funksiyasini bajaradi. Ushbu tadqiqotning maqsadi jismoniy tarbiya va sportning, jinsiy tenglik kodlari bilan o'ralgan an'anaviy amaliyotlarni ishlab chiqaruvchi soha bo'lishdan tashqari, tenglikni ta'minlaydigan, farqliliklarni qamrab oladigan, o'zgarishga eshik ochadigan soha bo'lishi mumkinligini ko'rsatib berishdir. Bunday butunlay va qamrab oluvchi tuzilmaning shakllanishi faqatgina o'quv dasturi, o'quv muhiti, o'qituvchi, materiallar, maktab boshqaruvi, ota-onalar kabi ta'lim komponentlarining jinsiy ajratishning oldini olish orqali qayta talqin qilinishi va ko'rib chiqilishi bilan mumkin bo'ladi. Boshqa so'zlar bilan aytganda, jismoniy tarbiya va sport faoliyatlari jinsiy tenglik va adolatni ta'minlay oladigan darajada qayta tuzilishi mumkin. Shunday qilib, shaxsning ushbu soha orqali o'z tanasini kashf etishiga, fikrlarini erkin ifodalashiga, jismoniy amaliyotlarini erkin namoyish etishiga imkon yaratish mumkin. Ammo aks holda, jismoniy tarbiya va sport, jinsiy kamsitish kabi ko'plab ajratishlarga mezbonlik qiladigan soha bo'lib qolishi mumkin.

References

1.Bailey, L. E. (2007). ‘‘Feminist Critiques of Educational Research and Practices’’. Gender and Equality: An Encyclopedia (Cilt I & II). içinde London: Barbara J. Bank.

2.Frühauf, A., Hundhausen, F., & Kopp, M. (2022). ‘‘Better Together? Analyzing Experiences from Male and Female Students and Teachers from Single-Sex and Coeducational Physical Education Classes’’. Behav. Sci. , 12 (9).

3.(2017). Boys, Bodies, and Physical Education Problematizing Identity, Schooling, and Power Relations through a Pleasure Lens. G. Gerdin içinde, Routledge Critical Studies in Gender and Sexuality in Education. New York: Routledge.

4.Parri, M., & Ceciliani, A. (2019). ‘‘Best Practice in P.E. for gender equity-A review’’. Journal of Physical Education and Sport (JPES) , 19 (5).

5.Ryan, T. G. (2012). ‘‘Secondary Physical Education Avoidance and Gender: Problems and Antidotes’’. International Journal of Instruction , 5 (2).

6.Wellard, I. (2007). Rethinking Gender and Youth Sport. London: Routledge.

Published

2024-12-09