O‘ZBEK TILI KORPUSIDA SO‘Z MA’NOLARI IZOHIGA DOIR MA’UMOTLAR BAZASINI SHAKLLANTIRISH
Keywords:
korpus lingvistikasi, ma’lumotlar bazasi, semantika, o‘zbek tili, so‘z ma’nolari izohiga oid ma’lumotlar bazasining amaliy qo‘llanilishi.Abstract
O‘zbek tili korpusida so‘z ma’nolari izohiga doir ma’lumotlar bazasini shakllantirish masalasi tilshunoslik va kompyuter lingvistikasi sohalarida dolzarb hisoblanadi. Maqola o‘zbek tili korpusida so‘zlarning ma’nosini talqin qilish bo‘yicha ma’lumotlar bazasini shakllantirish jarayonini tavsiflashga bag’ishlangan. Bunday leksik ma’lumotlar bazalarini yaratishning asosiy prinsiplari, ish bosqichlari, ishlatilgan tahlil vositalari ko‘rib chiqiladi. Konteksga qarab ko‘p ma’noli so‘zlarning turli semantik ma’nolarini aniqlashga imkon beradigan lingvistik usullarga alohida e’tibor beriladi. Hozirgi vaqtda tashkil etilgan o‘zbek tili ma’lumotlar bazasining miqdoriy ko‘rsatkichlari keltirilgan. Leksikografik, tarjima va ta’lim ishlarini olib borish uchun bunday bazalarning amaliy ahamiyati to‘g‘risida xulosa chiqariladi.
References
1.Meyer, Charles F.. English Corpus Linguistics, 2nd, Cambridge: Cambridge University Press, 2023 — 4-bet
2.Захаров В.П., Хохлачева С.Н. Корпусная лингвистика: Учебно-методическое пособие. СПб.: С.-Петерб. гос. ун-т, 2013. 48 с.
3.Davies M. The 385+ million word Corpus of Contemporary American English (1990–2008+): Design, architecture, and linguistic insights // International journal of corpus linguistics. 2009. Т. 14. No. 2. С. 159-190.
4.Jouis C. Contributions françaises au développement de la linguistique de corpus // La Linguistique de corpus / P. Corbin, ed. - Paris : Armand Colin, 2000. p. 71-91.
5.Котов А.А. Создание и использование корпусов японского языка // Вестник РГГУ. Серия «Языкознание». 2018. No4. С. 94-106.
6.Махмудов Н., Менглиев Б. Ўзбек тилининг семантик частотали луғати. Ўзбек тилининг изоҳли луғати. Ж.1, Тошкент-Бишкек, 2017. 272 б.
7.A. Rafizovich, N. Abduraxmonova, “O‘zbek tilining lingvistik ma’lumotlar bazasini shakllantirishda “turkiy morfema” portali instrument sifatida”, DOI: 10.53885/edinres.2021.96.64.071
