BOLA NUTQINING RIVOJLANISH XUSUSIYATLARI.
Keywords:
bolalar nutqi, rivojlanish bosqichlari, sensor bosqich, preverbal bosqich, grammatik tuzilmalar, ijtimoiy omillar, biologik omillar, psixologik omillar, nutq buzilishlari, logopedik yordam, pedagogik yondashuv, muloqot, kommunikativ ko‘nikmalar.Abstract
Bolalar nutqining rivojlanishi inson hayotining dastlabki yillarida shakllanadigan murakkab jarayon bo‘lib, uning asosida ijtimoiy va biologik omillar yotadi. Ushbu jarayon bir necha bosqichlarni o‘z ichiga oladi va bolaning o‘ziga xos psixofiziologik rivojlanish xususiyatlariga bog‘liq.
- Nutq shakllanish bosqichlari
Sensor bosqich (0-1 yosh):
Preverbal bosqich (1-2 yosh):
Boshlang‘ich verbal bosqich (2-3 yosh):
Murakkab verbal bosqich (4 yoshdan yuqori):
- Rivojlanishga ta’sir qiluvchi omillar
Ijtimoiy omillar:
Biologik omillar:
Psixologik omillar:
- Nutq buzilishlari
Bolalar nutqining rivojlanishida turli buzilishlar uchrashi mumkin: kechikkan nutq rivoji, dizartriya, alaliya va logonevroz. Bunday holatlar maxsus pedagogik va logopedik yordamni talab etadi.
References
1. M. A. Gvozdev, T. S. Lifanova. Psixolingvistika. – (Moskva, 2010)
2. K. V. Kolesov. Nutq va muloqot psixologiyasi. – (Tashkent: Fan, 2015)
3. S. M. Baranova. Bolalar nutqining rivojlanishi. – (Moskva, 2008)
4. A. R. Mirzoev. Logopediya va nutq terapiyasi. – (Tashkent, 2012)
5. E. V. Khutorskoy. Psixologiya va pedagogikada nutqni rivojlantirish. – (Moskva, 2013)
6. O. O. Khaidarova. Nutq rivojlanishining psixologik asoslari. – (Tashkent: Ma’naviyat, 2014)
7. A. I. Sokolova. Logopediya va nutq terapiyasining nazariyasi va amaliyoti. – (Sankt-Peterburg, 2016)
8. T. A. Yuriev. Logopedik yordamning asoslari. – (Moskva, 2009)
