BUZURG (BUZRUK) MAQOMI: TASAVVUFDAGI RAMZIY MA'NOSI VA MUSIQADAGI AHAMIYATI.

Authors

  • Ergashov Abbos Bahriddinovich Navoiy davlat universiteti Musiqa ta’limi kafedrasi o‘qituvchisi. Author

Keywords:

Buzurg maqomi, tasavvuf, musiqaning tasavvufdagi o‘rni, nafsni jilovlash, ma’naviy yuksalish, zikr, ma’rifat, musiqiy tuzilish.

Abstract

Busalig (Buzruk) maqomi tasavvufiy musiqaning yuksak bosqichlaridan biri bo‘lib, o‘zining ma’naviy chuqurligi va musiqiy ahamiyati bilan ajralib turadi. Ushbu maqomning tasavvufdagi ramziy ma'nosi, insonning ruhiy yuksalishi, sabr-toqat, nafsni jilovlash va Allohga bo‘lgan muhabbatni rivojlantirish bilan bog‘liqdir. Maqomning musiqasi orqali, tinglovchi ichki dunyosida tinchlik va poklanish jarayonlarini boshdan kechiradi, bu esa uning ma’naviy holatini yuksaltiradi.

Buzurg maqomi tasavvufda sabr va sabr-toqatni, ruhiy izlanishlarni va yuqori ma’naviy bosqichlarga erishish uchun zarur bo‘lgan ichki kuchni ifodalaydi. Musiqaning baland ohanglari, tinglovchini yuqori ruhiy holatlarga olib borib, nafsni jilovlash va haqqoniy ma’rifatga erishish uchun muhim vosita bo‘lib xizmat qiladi. Shu bilan birga, maqomning musiqiy tuzilishi, uning musiqiy ohanglari va maqomning tashqi va ichki dunyo bilan bog‘liqligini o‘z ichiga olgan estetik jihatlari ham muhim rol o‘ynaydi.

Ushbu maqola, Buzurg maqomi ning tasavvufiy ramziy ma'nosini, uning musiqadagi ahamiyatini va inson qalbiga ta’sirini tahlil qilishga bag‘ishlangan. Maqomning musiqiy jihatlari orqali, inson nafaqat ichki tinchlikka, balki haqiqiy ma’rifatga va ma’naviy o‘sishga erishadi. Maqomning ta’siri, uning musiqiy tuzilishida yotadi: har bir ohang, tinglovchiga ruhiy yuksalish, izlanish va Allohga bo‘lgan muhabbatni his ettiradi. Maqolada Buzurg maqomi ning tarixiy rivojlanishi, uning tasavvufdagi o‘rni va musiqaning diniy, ma’naviy, va ijtimoiy ta’siri haqida so‘z yuritiladi.

Bundan tashqari, maqola zamonaviy musiqashunoslik va tasavvuf tadqiqotlari nuqtai nazaridan Buzurg maqomi ning inson ruhiyatiga ta’siri, uning musiqiy va ma’naviy ahamiyatining yangi yondoshuvlari haqida ham fikrlar taklif qiladi. Bu, nafaqat tasavvufiy musiqaning ilmiy tadqiqotlariga, balki uning amaliy ahamiyatiga ham hissa qo‘shadi.

References

M. S. Bobojonov. "Tasavvuf va maqomlar: musiqa va ruhiyat".

Chop etilgan vaqt: 2015 yil

2. Sh. R. Shamsiev. "O‘zbek tasavvuf musiqasi: Tarix va bugungi kun"

Chop etilgan vaqt: 2018 yil

3. A. N. Ismoilov. "Maqomlar va zikr: Tasavvuf musiqasi psixologiyasi"

Chop etilgan vaqt: 2020 yil

4. O. Z. Mirzayev. "Tasavvuf va musiqa: Maqomlarning ruhiy ahmiyati"

Chop etilgan vaqt: 2022 yil

5. Z. J. Rasulov. "O‘zbek maqom musiqa madaniyati: Tarixiy o‘rganish"

Chop etilgan vaqt: 2023 yil

6. X. Sh. Usmonov. "Tasavvufiy musiqa: Teoriya va amaliyot".Chop etilgan vaqt: 2021 yil

7. N. M. Qodirov. "Tasavvufda musiqaning o‘rni va ma’naviy ta’siri".Chop etilgan vaqt: 2019 yil

8. R. A. Tursunov. "Tasavvuf va maqomlar: O‘zbek musiqasi va madaniyatining shakllanishi".Chop etilgan vaqt: 2017 yil

9. B. T. Rashidov. "Maqomlarning tasavvufdagi ramzi: Teoriyadan amaliyotga".Chop etilgan vaqt: 2020 yil

10. S. F. Mavlonov. "Maqomlar va zikr: Ma’naviyatning musiqa va ruhiyatdagi ta’siri".Chop etilgan vaqt: 2024 yil

Published

2024-11-27