TIJORAT BANKLARINING KREDIT PORTFELINI SHAKLLANTIRISHNNG AHAMIYATI
Keywords:
kredit risklari, kredit risklarini boshqarish, kredit portfelini optimallashtirish, diversifikatsiya.Abstract
Bugungi rivojlanib borayotgan O’zbekiston iqtisodiyotida kreditlarga bo'lgan qiziqish ortib borayotgan bir davrda kredit risklarini tahlil qilish bilan bir qatorda ularning banklar faoliyati samaradorligidagi rolini o'rganish masalasi dolzarb darajaga ko’tarilib bormoqda.. Kredit portfelini boshqarishda tavakkalchilikni kamaytiradigan optimallashtirilgan yondashuvni yaratish muhim bo‘lib qoladi, bu dolzarb va amaliy ahamiyatga ega masaladir. Ushbu maqolaning maqsadi kredit portfelining xilma-xilligini oshirish va risklarni kamaytirish uchun zaruratni tasdiqlash va yangi kredit portfelini boshqarish tizimini ishlab chiqishdir. Mazkur maqolada O’zbekiston Respublikasi Markaziy banki va Statistika Qo’mitasining statistik ma'lumotlaridan foydalanildi, tizim tahlili, boshqaruvning nazariy yondashuvlari, statistik ishlov berish va operatsion tadqiqotlarga murojaat qildi. Maqolada risklarni baholashning raqamli va sifat usullarini birlashtirgan kredit portfelini boshqarish usuli taqdim etilgan, bu sizga portfelni nazorat qilish, shuningdek, belgilangan xavf chegaralari asosida kredit berish yoki rad etish bo'yicha asosli qarorlar qabul qilish imkonini beradi. Shuningdek, turli kredit siyosatlari doirasida qisqa muddatli va uzoq muddatli kreditlar o'rtasida yaxshiroq muvozanatga erishish va kredit riskini hisobga olgan holda portfel rentabelligini maksimal darajada oshirish imkonini beruvchi portfel tuzilmasini optimallashtirish modeli ham ishlab chiqilgan. Taklif etilayotgan boshqaruv mexanizmi va modelini banklar faoliyatida qo‘llash kredit tashkilotlarining rentabelligi va raqobatbardoshligini oshirishda ijobiy natijalar berdi.
References
1. O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2020-yil 12-maydagi PF-5992-sonli “2020—2025-yillarga mo‘ljallangan O‘zbekiston respublikasining bank tizimini isloh qilish strategiyasi to‘g‘risida”giFarmoni. https://lex.uz/docs/4811025.
2. О. И. Лаврушин, И. Д. Мамонова, Н. И. Валенцева [и др.]; под ред. О. И. Лаврушина.Банковское дело: учебник – Москва: КноРус, 2016. – 800с.
3. Abdullaeva Sh.Z. Bank risklari va kreditlash.-T.: Moliya, 2002y - 304 b. 45-46-betlar.
4. Жарковская, Е.П. Банковское дело: для студентов вузов по специальностям«Финансыикредит», «Бухгалтерский учет, анализ и аудит» / Е. П. Жарковская. – 4-е изд., перераб. идоп. –М.:Омега-Л, 2012. – 452 с.
5. Karimova A.M., Tursunov F.M. Tijorat banklarida masofaviy bank xizmatlarini rivojlantirishistiqbollari. Monografiya. 2023-yil. 6-12 betlar.
6. Tursunov Faridun Mustafoyevich. O‘zbekiston Respublikasida bank xizmatlari vaularningrivojlantirish ahamiyati. SCHOLAR, 1(34), 232-238 betlar. 2023 y.
7. Каримова А.М., Махсудов О.Ш. Assessment of the Current State of the Market and ProcedureForLending to Subjects of Tourism Services of the Republic of Uzbekistan / Яшил иқтисодиётватараққиёт журнали,2023-йил, октябрь,10-son, (79-83 бетлар).
8. Ниязов З. Д., Махсудов О.Ш. Investment attractiveness of the enterprise, as well asfactorsinfluencing its development in the economy of Uzbekistan./ Иқтисодиёт,молия ва инновациялархалқаро илмий журнали,декабрь 29, 2023 1(4) сон, (47-55 бетлар).