ISMOIL SOMONIY MAQBARASI JAHON ME’MORCHILIK VA BINOKORLIK MAKTABLARINING NOYOB ARXITEKTURAVIY YODGORLIGI
Keywords:
Somoniylar sulolasining oilaviy maqbarasi, tuya suti va xo’roz qoniga qorilgan loy, sug’diylar me’morchiligi va arab me’morchiligini qorishmasi, peshtoq, ravoqlar galeriyasi, gumbaz, tosh taxta, yarim shar shaklidagi kubba, dinamik kvadrat, sentrik kompozitsiya.Abstract
Maqolada Somoniylar sulolasining eng yorqin vakillaridan biri bo’lgan Ismoil Somoniy (907-914) davrida bunyod etilgan Ismoil Somoniy maqbarasining qurilishi hamda uning O’rta Osiyo va jahon me’morchiligida tutgan o’rnini ilmiy asoslangan ta’riflar orqali yoritib berilgan. Shu bilan birgalikda so’ngi yillarda olib borilgan ilmiy tadqiqotlar natijasida “Ismoil Somoniy maqbarasi” Markaziy Osiyodagi dastlabki qabr ustiga bunyod etilgan maqbara ekanligi isbotlandi. Ismoil Somoniy maqbarasini qurilishi, dizayni va qurulishda foydalanilgan xom ashyolar haqida tarixiy manbalar va adabiyotlarga asoslangan holda ma’lumotlar ketirib o’tilgan.
References
Анатолевна Г. Исмоил Сомоний мақбараси. –T:, 1964. Б. 17.
Камолиддин Ш. Исмоил ибн Aхмад ас-Сомоний. Scholars press. 2017. Б. 93.
To’rayev H. Buxoro tarixi. -Buxoro. Durdona:,2020. B. 321.
Bobojonova F. Buxoro me’moriy obidalari tarixi. Buxoro:. Fan va ta’lim. 2022. B. 285.
http://guide.beeline.uz/uz/site/view?id=96.
https://darakchi.uz/oz/132895.
https://meros.uz/object/ismoil-somoniy-maqbarasi.
https://yuz.uz/uz/news/ismoil-somoniy-maqbarasining-3d-nusxasi-yaratiladi.
https://www.mirarab.uz/ruknlar/1229.
https://forum.ziyouz.com/index.php?topic=2572.0.
https://uzsmart.uz/encyclopedia/encyclopedia/45440.html.
http://world.meros.uz/uz/wonder/view?id=48.
https://www.advantour.com/rus/uzbekistan/bukhara/history.htm.
https://arboblar.uz/uz/people/ismail-samani.
https://www.trt.net.tr/uzbek/dasturlar/2017/11/03/ona-diyor-obidalari-22-qism-840186.
https://qomus.info/oz/encyclopedia/i/ismoil-somoniy-maqbarasi/.
